انواع قرارداد کار + تفاوت قرارداد کار دائم، معین و موقت

قرارداد کار مهم‌ترین موضوعی است که در هر کسب و کاری مورد توجه قرار می‌گیرد و تمام کارکنان و کارفرمایان باید نسبت به قوانین آن آگاهی کامل داشته باشند. شما به عنوان یک کارمند یا شخصی که قرار است در مجموعه‌ای مشغول به کار شود پیش از هر اقدامی باید نسبت به قراردادهای کاری آن مجموعه اطلاعاتی به دست آورید.

قراردادهای کاری انواع متنوعی دارند که هر کسب و کاری مطابق با قوانین مجموعه و حوزه کاری خود آن‌ها را تنظیم می‌کند. ما در این مطلب از یاری تامین قصد داریم شما را با انواع قرارداد کار و تفاوت آن‌ها با یکدیگر آشنا کنیم، به همین دلیل توصیه ما به شما این است که ما را تا پایان این مقاله همراهی نمایید.

قرارداد کار چیست؟

قرارداد کار یک قرارداد شفاهی یا کتبی بوده که به موجب آن کارکنان و کارفرمایان موظف هستند قوانین و مقراراتی را رعایت کرده و به وظایف محول شده عمل کنند و در ازای خدمات ارائه شده، کارفرما موظف خواهد بود به آن‌ها مزد پرداخت نماید.

طی ماده ۷ قانون کار در کشور ما کارگر موظف است طی عملکردهایی که برای کارفرما انجام می‌دهد حق‌الزحمه‌ای دریافت کند و این حق‌الزحمه و قوانین در قرارداد کار او ذکر شود. لازم به ذکر است تمامی قراردادهای کاری دو طرفه هستند یعنی یک طرف این قرارداد کارفرما و در طرف دیگر انجام‌دهنده کار قرار خواهد داشت.

کارفرما می‌تواند شخصی حقیقی یا حقوقی باشد که در یک طرف انواع قرارداد کار وجود دارد و در مقابل انجام‌دهنده کار می‌تواند کارمند یا کارگر معرفی شود. منظور از کارگر یک شخص حقیقی است که دستورالعمل‌های کارفرما را برای کار در یک مجموعه مطابق قرارداد کار خود انجام می‌دهد. در مقابل کارکردی که کارگر برای مجموعه کاری کارفرما ارائه می‌دهد، مبلغی را به عنوان دستمزد به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه طبق قرارداد دریافت می‌کند.

در واقع کارگر، کار را مطابق قرارداد و آنچه کارفرما به او می‌گوید انجام می‌دهد تا بتواند دستمزد خود را دریافت کند. به کارکنان شرکت‌های خصوصی کارمند گفته می‌شود اما از دید قانون این افراد نیز کارگر محسوب می‌شوند و آنان نیز مطابق قراردادهای کاری خود فعالیت خود را در مجموعه مربوطه پیش می‌برند.

اگر در مورد انواع قرارداد کار نیاز به مشاور بیمه دارید می توانید مقاله: راه‌های دریافت مشاوره بیمه تامین اجتماعی را بخوانید!

انواع قرارداد کار بر اساس نوع استخدام

قراردادهای کاری از نظر نوع استخدام و یا مدت زمانی که یک شخص در مجموعه‌ای مشغول به کار می‌شود دارای انواعی هستند. در واقع قراردادهای کاری انواع متنوعی دارند که شما پس از ورود به یک مجموعه کاری با آن‌ها آشنا می‌شوید. اگر بخواهید در یک شرکت خصوصی کار کنید باید نوع خاصی از قرارداد کار را مطالعه کرده و سپس در صورت پذیرفتن تمامی بندها آن را امضا کنید.

شما پیش از هر چیز باید مطلع شوید که نوع استخدام شما چیست تا بتوانید نوع قرارداد کار خود را همراه با قوانین آن بشناسید. این موضوع که در رابطه با نوع قرارداد کار خود اطلاعاتی داشته باشید برای موفقیت شغلی و جلب رضایت در آن کسب و کار بسیار کارآمد است. در واقع باید گفت انواع قرارداد کار با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که ما قصد داریم در این قسمت از مقاله به معرفی آن‌ها بپردازیم.

برای آشنایی با مزایای بیمه تامین اجتماعی، حتماً مقاله بیمه تامین اجتماعی چیست را بخوانید.

قرارداد کار شرکت های خصوصی

کار در شرکت‌های خصوصی همیشه طرفداران بی‌شماری را به خود اختصاص می‌دهد، چرا که کار در این شرکت‌ها از لحاظ کسب سرمایه و حقوق مزیت‌های بسیاری دارد. با اینکه شرکت‌های خصوصی نیز از قانون و قراردادهای کاری موجود در کشور پیروی می‌کنند اما بندها و قوانین خاصی برای قراردادهای خود میان کارفرما و کارمند دارند.

کلیه قراردادهای کار شرکت‌های خصوصی تحت نظارت و پوشش نظام قانون کار در کشور هستند و هرگونه تغییرات در قراردادهای چنین شرکت‌هایی ملزم به تاییدیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. برای اینکه بتوانید به بهترین نحوه و آگاهی کامل در خصوص روند کاری که در شرکت‌های خصوصی باید انجام دهید مطلع شوید نیاز است حتما قرارداد کار خود را به درستی بشناسید.

قرارداد کار در شرکت‌های خصوصی یکی از انواع قرارداد کار بر اساس نوع استخدام است که مورد توجه کارمندان و کارگران بسیاری قرار دارد.

برای مطالعه در مورد قوانین، شرایط و میزان حقوق بیمه بیکاری مقاله: بیمه بیکاری چیست؟ را بخوانید!

قرارداد کار دولتی

با اینکه قراردادهای دولتی از انواع قراردادهای کاری استخدام به شمار می‌روند اما به خودی خود دارای سه دسته هستند. استخدام پیمانی، استخدام قراردادی یا خدماتی و استخدام رسمی از انواع قراردادهای دولتی به شمار می‌روند که هر یک شامل قوانین و بندهای مرتبط با خود می‌شوند.

هر یک از کارمندانی که در بخش‌های رسمی، پیمانی یا خدماتی کارهای دولتی مشغول به کار شوند ملزم به رعایت قوانین و مقررات نوع قرارداد خود هستند. در واقع این قراردادها موجب می‌شوند کارمندان و کارفرمایان دولتی به تعهدات خود برای انجام وظایف متعهد بمانند.

انواع قرارداد کار بر اساس مدت زمان کار

برای مثال بر اساس قرارداد کارمند طی چند ماه کار کردن در شرکت خصوصی باید مبلغی را به عنوان دستمزد این مدت زمان عملکرد خود از کارفرما دریافت کند. در واقع در این نوع قرارداد کارفرما و کارمند می‌توانند از قبل با یکدیگر به توافق رسیده و بندهای قرارداد را با تاییدیه قانون کار اصلاح نمایند.

این مورد موجب شده است تا قرارداد بر اساس مدت زمان کار نیز به دسته‌هایی تقسیم شود تا کارکنان بتوانند با آگاهی کامل اقدام به امضای قرارداد و همکاری نمایند. توصیه می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با انواع قراردادهای کاری بر اساس مدت زمان کار ما را در این بخش از مقاله همراهی نمایید تا به معرفی هر یک از این موارد بپردازیم‌.

بیشتر بخوانید: هر آنچه باید درباره قانون کار بدانید!

قرارداد کار مدت معین

قرارداد کار مدت معین نوعی قرارداد زمان‌دار است که توسط کارفرما و کارگر مشخص می‌شود. در این نوع قرارداد کارگر موظف است برای انجام کار معینی به کارفرما تعهد دهد و این کار را به درستی در مدت زمان مشخص‌شده به انجام برساند.

این نوع قرارداد با انجام تعهد و پرداخت تمامی حق‌الزحمه و دستمزد به کارگر پایان می‌یابد و مدت زمان آن به اتمام می‌رسد. در این نوع قرارداد امکان فسخ یک‌طرفه از سوی کارگر یا کارفرما وجود ندارد، به همین دلیل دو طرف موظف‌اند تا پایان مدت زمان قرارداد به تعهدات خود پایبند باشند .

قرارداد کار موقت

قرارداد کار موقت یکی از انواع قرارداد کار است که با توجه به نام خود مدت زمان شروع و آغازی دارد. زمانی که این مدت زمان معین به پایان برسد قرارداد کار نیز میان کارگر و کارفرما فسخ می‌شود یا به عبارتی فاقد اعتبار و ارزش خواهد بود. قراردادهای موقت معمولا نیاز به تمدید دارند و چنانچه این قرارداد توسط کارگر و کارفرما تمدید نشود، از نظر قانونی تعهد بین کارگر و کارفرما از بین می‌رود.

در قراردادهای موقت موضوعی که بیش از همه اهمیت دارد توجه به تاریخ به پایان رسیدن آن قرارداد است و در صورت عدم تمدید به موقع هیچ ارزش قانونی نخواهد داشت. توصیه می‌کنیم چنانچه در محلی مشغول به کار هستید که نوع قرارداد شما قرارداد کار موقت است حتما نسبت به آگاهی در رابطه با تاریخ به اتمام رسیدن قرارداد و اخذ مطالبات پایان خدمت خود اقدام کنید.

اگر در مورد شرایط و نرخ بیمه اجباری اطلاعات کافی ندارید مقاله: بیمه اجباری چیست؟ را مطالعه کنید.

قرارداد کار غیر موقت

نکته‌ای که در رابطه با قراردادهای کاری غیر موقت وجود دارد به زمان شروع و پایان آن در انجام یک کار مرتبط می‌شود. در این نوع قراردادهای کاری زمان شروع فعالیت کارگر ذکر شده اما زمان پایان آن درج نمی‌شود، چرا که این نوع قراردادهای کاری غیر موقت به صورت نامحدود تنظیم خواهند شد.

طبق قوانین کشور و قانون کار قراردادهای غیر موقت اغلب به عنوان قرارداد دائم نیز شناخته می‌شوند، زیرا زمان پایانی برای آن‌ها معین نشده است. در واقع تفاوت کار دائم، معین و موقت زمانی مشخص می‌شود که شما متوجه عدم دارا بودن زمان پایان برای قراردادهای کاری غیر موقت خواهید شد.

مدت زمان قرارداد کار به چه صورت است؟

به طور کلی انواع قرارداد کار به دو دسته اساسی قراردادهای کاری موقت و قراردادهای کاری دائم تقسیم‌بندی می‌شوند. طبق این تقسیم در قراردادهای کاری موقت کارگران طی مدت زمان مشخصی که در قرارداد ذکر می‌شود موظف‌اند به تمام تعهدات خود به کارفرما متعهد باشند.

در این نوع قرارداد زمان شروع و پایان فعالیت کارگر و تعهدات کارفرما به او ذکر می‌شود و در صورت عدم تمدید قرارداد پس از فرا رسیدن تاریخ به پایان رسیدن قرارداد هیچ حمایتی از سوی دولت متوجه کارگر نمی‌‌گردد.

در مقابل در قراردادهای کاری غیر موقت یا همان دائم کارگر و کارفرما با مشخص کردن تاریخ شروع به همکاری فعالیت خود را آغاز می‌کنند و هیچ تاریخ پایانی در قرارداد درج نمی‌شود. به عبارتی دیگر چنانچه مدت زمان اتمام قرارداد در برگه به صورت کتبی ذکر نشود آن قرارداد را می‌توان یک قرارداد دائمی و غیر موقت دانست.

مطالعه بیشتر: بیمه اختیاری چیست؟ انواع و شرایط آن

شرایط اتمام قرارداد کار

چنانچه شما به عنوان یک کارگر یا کارفرما به وظایف خود مطابق قرارداد کار عمل کرده باشید و برای آینده تمایلی به ادامه همکاری وجود نداشته باشد آن قرارداد به پایان می‌رسد. افراد ممکن است به دلایل مختلفی اقدام به عدم همکاری با طرف قرارداد خود کنند که در این حین می‌توان با رعایت نکاتی قرارداد را فسخ و به پایان رساند.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در انواع قرارداد کار میان کارگر و کارفرما وجود دارد مشخص کردن موضوع قرارداد و انجام وظایف محوله از سوی کارگر است. به همین منظور چنانچه کارگر از کار افتاده یا فوت شود قرارداد کار میان او و کارفرما به طور خودکار به پایان می‌رسد. این نکته تنها مختص یک نوع قرارداد کار میان کارگر و کارفرما نیست بلکه تمامی انواع قراردادهای کاری همچون قراردادهای موقت، غیر موقت و معین را در بر می‌گیرد.

در تمامی قراردادهای معین که تاریخ آغاز و اتمام فعالیت کارگر در آن ذکر می‌شود پس از پایان یافتن مهلت کار مشخص‌شده، قرارداد کار میان کارگر و کارفرما به اتمام می‌رسد. در قراردادهای موقت نیز با توجه به مطالبی که ارائه دادیم پس از فرا رسیدن تاریخ اتمام قرارداد در صورت عدم تمدید از سوی کارگر و کارفرما قرارداد به پایان می‌رسد.

کلام آخر در مورد انواع قرارداد کار

تلاش کردیم که در این مقاله از یاری تامین، شما را با انواع قرارداد کار و شرایط هر یک برای به پایان رسیدن آشنا کنیم تا پیش از استخدام به کار با چنین مواردی آشنایی جامع داشته باشید.

قراردادهای کاری یکی از موضوعات مهم در تمامی کسب و کارها است که میان کارگر یا کارمند و کارفرما با در نظر گرفتن شرایط و قوانین مشخصی بسته می‌شود. امید است با مطالعه این مطالب بتوانید نوع قرارداد کار خود را تشخیص داده و اطلاعات کافی را در این خصوص به دست آورید.

منبع: https://www.tamin.ir

سوالات متداول انواع قرارداد کار